wo 28 dec.

Vierde kmo-werkbarometer: Ondanks moeilijke economische context, willen kmo’s in 2023 evenveel personeel in dienst houden als nu

Ruim 8 op de 10 Belgische kmo’s voorzien geen krimp in hun personeelsbestand in het eerste halfjaar van 2023. Dat is opmerkelijk, gezien de woelige economische context. De arbeidskrapte bij vast personeel blijft de grootste uitdaging voor kmo’s. Dat blijkt uit de halfjaarlijkse kmo-werkbarometer die hr-dienstenbedrijf ACERTA en werkgeversorganisaties ETION en VKW Limburg voor de vierde keer organiseerden.

Voorzichtigheid, maar geen paniek rond personeelsbestand

Ondanks de woelige economische situatie, hebben de Belgische kmo’s geen al te pessimistische vooruitzichten over hun personeelsbestand. De kleine en middelgrote ondernemingen nemen een alerte, maar afwachtende houding aan over hoe hun personeelsbestand er in 2023 zal uitzien, zo blijkt uit de vierde kmo-werkbarometer. 83% van de bedrijven geeft aan dat hun personeelsbestand binnen zes maanden even groot of groter zal zijn dan nu het geval is. Slechts 17% rekent op een krimp. Daarmee schatten ze de situatie nog steeds even positief in als in de zomer van 2022.

Voor de invulling van hun personeelsbestand, bekijken ondernemingen wel of ze beter flexibele werkkrachten inschakelen. De ideale personeelsmix bestaat voor de helft uit vaste en voor de helft uit niet-vaste, flexibele contracten, zo geven de bevraagde kmo’s aan.

Figuur 1: Hoe zijn de economische vooruitzichten voor jouw bedrijf?
Figuur 2: Personeelsvooruitzichten voor de komende zes maanden


Hr-prioriteit blijft arbeidskrapte opvangen

Wat wel al zeker is, is dat de arbeidskrapte niet weg is. De juiste mensen vinden en de juiste mensen houden is en blijft, zo oordelen kmo’s, voor hen dé topprioriteit. In de top 3 van hr-uitdagingen voor 2023 vinden we ook nog competitief verlonen en het mentaal welzijn van medewerkers garanderen. Dat was ook al zo eind vorig jaar. De top 3 blijft ongewijzigd ondanks de economische crisis.

Figuur 3: inschatting hr-uitdagingen voor kmo’s voor de komende zes maanden


Jochen Bessemans, expert talent development: “Kmo’s bouwen dezer dagen vooral voorzichtigheid in. Ze zagen het afgelopen halfjaar minder mensen vertrekken dan anders, maar weten niet wat de nabije toekomst brengt. Daarom zetten ze de ontwikkeling van huidige medewerkers – denk aan opleidingen, nieuwe rollen, bijscholingen – ook bovenaan hun prioriteitenlijstje. Vanaf 31 maart 2023 moeten werkgevers met een personeelsbestand vanaf 20 medewerkers aan elke medewerker een opleidingsplan van minstens vijf dagen aanbieden, zo is vastgelegd in de Arbeidsdeal. Investeren in de ontwikkeling van mensen is een belangrijke pijler voor de het behouden en aantrekken van mensen en voor het menselijk welzijn – Opleidingen moet dus veel meer zijn dan een af te vinken vakje. Het is essentieel in een modern en motiverend hr-beleid en voor de toekomst van bedrijven.”

Limburgse kmo’s nog iets positiever dan Belgische

Uiteraard zijn ook Limburgse kmo’s alert voor de economische uitdagingen. Toch blijken ze meer dan in de voorbije zomer te denken aan aanwerven. Ze hebben er ook meer dan gemiddeld vertrouwen in dat rekruteren wel zal meevallen. Kandidaten mogen er in Limburg meer dan elders van uitgaan dat ze een vast contract krijgen aangeboden. Limburgse kmo’s hebben er ook meer dan gemiddeld vertrouwen in dat ze hun mensen zullen (kunnen) houden.

Figuur 4: inschatting retentie in kmo’s in Limburg versus nationaal


Ruben Lemmens, gedelegeerd bestuurder VKW Limburg: “Onze industriële bedrijven staan onder zware druk en voor alle bedrijven zijn het uitdagende tijden. In tegenstelling tot de rest van Vlaanderen bleef de werkloosheid in Limburg in november toch nog verder dalen en voorlopig blijft ook het jobaanbod nog relatief goed overeind. Deze kmo-werkbarometer leert ook dat onze kmo-bedrijven het cruciaal blijven vinden hun medewerkers goed te ondersteunen. Om de activiteitsgraad op te krikken pleiten we echter voor een échte arbeidsdeal. Een die niet focust op nog maar eens meer rechten (afwezigheid, deconnectie, vormingsdagen …), maar op werken belonen ten aanzien van niet werken. Belgische bedrijven investeren al ruim meer dan gemiddeld in Europa in opleiding. Maar het rigide carcan waarin men het opleidingsbeleid van onze bedrijven nu probeert te duwen, zal contraproductief blijken. Een star verplicht aantal vormingsdagen staat immers totaal haaks op een modern en motiverend loopbaan/opleidingsbeleid op maat van de noden van werknemer en onderneming waar ze in overleg over kunnen beslissen.

Over de cijfers

De gegevens zijn het resultaat van de vierde kmo-barometer die Acerta in samenwerking met de werkgeversorganisaties ETION en VKW Limburg twee keer per jaar organiseert onder kmo-werkgevers (minder dan 100 werknemers). Aan deze vierde editie van het najaar 2022 namen 488 respondenten-kmo’s deel, 12,5% daarvan uit Limburg.