Limburgse ondernemers maken balans op: zwakke zomer, matig najaar
De Limburgse ondernemers blikken terug op een moeilijke zomer. Dat blijkt uit de nieuwste Polsslag Ondernemend Limburg (POL), de bevraging waarmee UNIZO en VKW Limburg ieder kwartaal polsen naar het aanvoelen bij de Limburgse ondernemers zelf over de economische gang van zaken van UNIZO en VKW Limburg. Omzet en export verloren de voorbije maanden terrein, terwijl de winstmarges zwaar onder druk blijven staan. Vooruitkijkend zitten Limburgse ondernemers op een punt van stilstand: er is nauwelijks beweging in de verwachtingen.
Het algemene POL-cijfer gaat van -1,9 in juli naar -3,4 in oktober, waarmee het vertrouwen van de Limburgse ondernemer al 3,5 jaar onder nul zit. Met een evaluatiescore van -6,5 scoorde het derde kwartaal duidelijk slechter dan de -0,8 die verwacht was. De vooruitzichten voor het komend kwartaal stijgen maar blijven met -0,4 wel licht negatief.
Bart Lodewyckx en Ruben Lemmens, gedelegeerd bestuurders UNIZO en VKW Limburg:
“De Limburgse ondernemers ervaren momenteel een periode van stilstand. Na een moeilijke zomer blijft de onzekerheid zwaar wegen op bijna alle sectoren en bedrijfsgroottes. Enkel de dienstensector houdt nog enig lichtpunt vast, terwijl productie, bouw en detailhandel zwaar onder druk blijven staan. Dit gaat niet langer over tijdelijke schommelingen, maar over structurele uitdagingen die ondernemerschap in onze provincie en daarbuiten verzwakken.
Daarom is het cruciaal dat het beleid inzet op versterking van ondernemerschap in plaats van besparingen die de kern raken. Wie in vlees snijdt, moet oppassen geen spieren te raken: ondernemers zijn de motor van onze economie, geen vetlaag. Vereenvoudiging van administratieve processen, wegnemen van regeldruk, stimulering van investeringen en het verbeteren van de rendabiliteit zijn geen vrijblijvende opties, maar noodzakelijke stappen om bedrijven ademruimte te geven, hun productiviteit te laten opdrijven en hun groeipotentieel te benutten. De energiekosten van onze op export gerichte industrie moeten aangepakt. Tegelijkertijd moeten de fiscale en sociale kosten die bedrijven torsen in het vizier blijven, zodat de motor van onze economie zeker niet verder wordt belast.
Limburgse ondernemers beschikken over veerkracht en creativiteit, maar die alleen volstaan niet. Het is aan onze beleidsmakers om het juiste kader te bieden waarin ondernemerschap kan floreren. Geef ondernemers ruimte om te investeren, banen te creëren en maatschappelijke meerwaarde te realiseren. Enkel door werk te maken van een gunstig, stabiel en voorspelbaar ondernemingsklimaat kan Limburg het fundament leggen voor een duurzaam economisch herstel én de concurrentiekracht veiligstellen in de toekomst.”
De daling in het voorbije kwartaal is vooral toe te schrijven aan een stevige terugval van de export (naar -10,1), wat voor een open economie als Limburg bijzonder zorgwekkend is. Ondernemers melden daarnaast dat hun omzet in de zomermaanden vrijwel stagneerde. De tewerkstelling brokkelde wat af en ook de investeringen bleven licht negatief. Het grootste pijnpunt blijft de rentabiliteit: winstmarges zitten al jaren onder druk en zakken verder naar -20,5.
De omzetverwachtingen worden in vergelijking met het voorbije kwartaal wel opmerkelijk positiever (+12,7) en ook de export kleurt voorzichtig positief. Tewerkstelling stabiliseert op 0,0 en nieuwe investeringen blijven voorlopig uit. De winstmarges verbeteren slechts licht.
Achter het globale POL-cijfer van -3,4 gaat alvast een genuanceerd verhaal schuil volgens sector: De industrie blijft zwaar onder druk staan, met forse terugvallen in werkgelegenheid, omzet en winstgevendheid. Enkel de omzetverwachting voor de komende maanden biedt enig optimisme. De detailhandel en de bouwsector lijken zich deels te herpakken na een moeilijke zomer, maar het duidelijk negatieve sentiment is tekenend voor de kwetsbaarheid van beide sectoren. De groothandel kende een scherpe terugval in de zomer, met druk op omzet, export en marges. De vooruitzichten voor het najaar zijn weer licht beter in de sector.
De dienstensector is het meest veerkrachtig: ondanks een globale daling in het voorbije kwartaal zijn de vooruitzichten voor de komende maanden het meest positief van alle sectoren.
Gekeken naar de grootte van bedrijven toont alvast de kwetsbaarheid in alle grootteklassen. Er vallen geen eenduidige analyses volgens cluster (kleine-middelgrote-grote bedrijven) te trekken. Wat wel opvalt: de kleinste bedrijven (minder dan 5 werknemers) en de grote bedrijven met 100-250 werknemers zijn het meest pessimistisch en kenden de grootste terugval in het derde kwartaal.
Een aantal grootteklassen komen met voorzichtig positieve verwachtingen voor het vierde kwartaal en flirten daardoor met de nullijn: de kleine bedrijven tussen 5 en 20 werknemers en de grootste bedrijven met meer dan 250 werknemers.